Rektal Prolapsus Nedir?
Rektal prolapsus, rektumun (kalın bağırsağın son bölümü) anüsten dışarı sarkması durumudur. Bu durum, rektumun bir kısmının ya da tamamının anüs dışına çıkmasıyla tanımlanır. Genellikle yaşlılarda ve kronik kabızlık sorunu yaşayanlarda daha yaygındır, ancak her yaşta görülebilir.
Rektal Prolapsusun Nedenleri
Rektal prolapsusun başlıca nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Zayıf Pelvik Taban Kasları: Pelvik kasların zayıflaması, rektumun desteklenmesini zorlaştırır.
- Kronik Kabızlık ve Zorlu Kabızlık: Uzun süreli kabızlık, rektum üzerine sürekli baskı yaparak prolapsusa yol açabilir.
- Doğum Sonrası Değişiklikler: Kadınlarda doğum sırasında pelvik bölgedeki kas ve sinirlerin zarar görmesi prolapsus riskini artırabilir.
- Yaşlanma: Yaş ilerledikçe dokuların elastikiyeti azalır ve kaslar zayıflar.
- Uzun Süreli Öksürük: Kronik öksürük, karın içi basıncı artırarak rektumun dışarı çıkmasına neden olabilir.
- Nörolojik Bozukluklar: Sinir hasarı, rektal kasların kontrolünü zorlaştırabilir.
Rektal Prolapsus Belirtileri
Rektal prolapsusun belirtileri şunları içerebilir:
- Anüsten Dışarı Çıkma: Rektumun bir kısmının veya tamamının anüsten dışarı sarkması.
- Kanama ve İltihap: Prolapsus bölgesinde kanama, iltihap veya tahriş olabilir.
- Anüs ve Rektumda Rahatsızlık: Kaşıntı, ağrı veya yanma hissi.
- Dışkılama Güçlüğü: Normalden zor veya ağrılı dışkılama.
- Geriye Dönme Hissi: Prolapsusun kendiliğinden geri çekilmesi zor olabilir, bu da sürekli bir rahatsızlık hissi yaratır.
Rektal Prolapsus Tanısı
Rektal prolapsus tanısı genellikle fiziksel muayene ile konur. Doktor, hastanın anüs ve rektum bölgesini inceler ve prolapsusun derecesini belirler. Ek olarak, aşağıdaki yöntemler de kullanılabilir:
- Rektoskopi veya Kolonoskopi: Rektum ve kalın bağırsağın içini görmek için kullanılan endoskopik yöntemler.
- Anorektal Manometri: Rektal ve anal kasların fonksiyonunu değerlendirmek için yapılan bir test.
- Defekografi: Dışkılama sırasında rektal prolapsusun görüntülenmesi amacıyla kullanılan radyolojik bir yöntem.
Rektal Prolapsus Tedavisi
Rektal prolapsusun tedavisi prolapsusun şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir:
- Cerrahi Müdahale: Prolapsusun şiddetli olduğu durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir. Farklı cerrahi teknikler arasında altemeysteri plastiği, delorme prosedürü ve stapled hemorroidopeksi bulunur.
- Non-cerrahi Yöntemler: Hafif prolapsus vakalarında pelvik taban egzersizleri, lif açısından zengin diyet ve kabızlık önleyici önlemler uygulanabilir.
- İlaç Tedavisi: Ağrı yönetimi ve iltihaplanmanın kontrolü için ilaçlar kullanılabilir.
- Fizik Tedavi: Pelvik taban kaslarını güçlendirmek için fizyoterapi önerilebilir.
Rektal Prolapsusun Önlenmesi
Rektal prolapsusun önlenmesi için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Dengeli ve Lifli Beslenme: Kabızlığı önlemek için yeterli lif alımı önemlidir.
- Bol Su İçmek: Vücudun yeterince su alması, dışkının yumuşak olmasını sağlar.
- Düzenli Egzersiz: Pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve genel kas tonusunu artırmak.
- Doğru Tuvalet Alışkanlıkları: Zorlu dışkılama çabalarından kaçınmak ve tuvalet ihtiyacını ertelememek.
- Kronik Öksürükların Tedavisi: Uzun süreli öksürük nedenlerinin tedavi edilmesi.
- Doğum Tekniklerinin İyileştirilmesi: Kadınlarda doğum sırasında pelvik bölgenin korunması.
