Makat Fistülü Nedir?
Makat fistülü, makat çevresindeki dokular arasında anormal bir bağlantı oluşması durumudur. Bu bağlantı, makat kanalı ile deri yüzeyi arasında ya da diğer iç organlarla dış yüzey arasında olabilir. Genellikle apse veya enfeksiyon sonucu meydana gelir ve tedavi edilmediğinde tekrarlayan enfeksiyonlara yol açabilir.
Makat Fistülünün Nedenleri
Makat fistüllerinin başlıca nedenleri arasında anal apse, Crohn hastalığı, tüberküloz gibi enfeksiyon hastalıkları ve kanser yer alır. En sık rastlanan neden ise anal bezlerin iltihaplanması sonucu apse oluşmasıdır. Apse iyileşirken fistül oluşma riski artar.
Belirtileri
Makat fistülünün başlıca belirtileri şunlardır:
- Makat çevresinde ağrı ve şişlik
- Sürekli akıntı veya irin çıkışı
- Rahatsızlık hissi
- Makatta kaşıntı veya tahriş
- Ateş ve halsizlik gibi genel enfeksiyon belirtileri
Tanı Yöntemleri
Makat fistülünün tanısı genellikle fiziksel muayene ile konur. Doktor, fistülün giriş ve çıkış noktalarını belirlemek için muayene yapar. Gerekli durumlarda ultrason, MRI veya anüs endoskopisi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Bu yöntemler, fistülün karmaşıklığını ve etrafındaki dokuların durumunu değerlendirmede yardımcı olur.
Tedavi Yöntemleri
Makat fistülünün tedavisinde cerrahi müdahale genellikle gereklidir. Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:
- Fistül Rezeksiyonu: Fistülün tamamının cerrahi olarak çıkarılması.
- Seton Yerleştirilmesi: Fistülün iyileşmesi için bir ip veya seton yerleştirilmesi.
- LIFT Yöntemi (Ligasyon of the Intersphincteric Fistula Tract): Fistül kanalının bağlanarak iyileştirilmesi.
- Fibrin Yapıştırıcılar ve Otoograftler: Fistül kanalının kapatılması için biyolojik malzemelerin kullanılması.
İlaç tedavisi, altta yatan inflamatuar hastalıklar varsa ek olarak kullanılabilir.
Önleme ve Risk Faktörleri
Makat fistülünü tamamen önlemek zor olsa da, bazı önlemler riski azaltabilir:
- Anal apse oluşumunu önlemek için hijyen kurallarına dikkat etmek.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kronik hastalıkları kontrol altında tutmak.
- Yüksek lifli beslenme ile kabızlığı önlemek.
Risk faktörleri arasında Crohn hastalığı, mantar enfeksiyonları, proktit ve geçmiş anal operasyonları yer alır.
