Alerji Nedir?
Alerji, vücudun bağışıklık sisteminin genellikle zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki vermesi durumudur. Bu maddeler, "alerjen" olarak adlandırılır ve genellikle polen, toz, hayvan tüyü, gıda, ilaç veya böcek sokmaları gibi çevresel unsurlardır. Alerjiler, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur.
Alerji Nasıl Oluşur?
Bağışıklık sistemi, vücudu virüsler, bakteriler ve diğer zararlı maddelere karşı korumak için çalışır. Ancak, alerjik bir bireyde bağışıklık sistemi bazı zararsız maddeleri tehdit olarak algılar ve onlara karşı reaksiyon gösterir. Bu süreçte, histamin gibi kimyasallar salgılanır ve alerjik belirtiler ortaya çıkar.
Alerji Türleri Nelerdir?
Alerjiler, farklı türlerde ortaya çıkabilir ve kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. İşte en yaygın alerji türleri:
- Polen Alerjisi (Saman Nezlesi): İlkbahar ve yaz aylarında polenlerin yoğun olduğu dönemlerde görülür.
- Gıda Alerjisi: Süt, yumurta, deniz ürünleri, fındık gibi besinlere karşı gelişir.
- Cilt Alerjileri: Egzama, kurdeşen gibi deri reaksiyonlarına neden olabilir.
- İlaç Alerjisi: Bazı ilaçlara karşı hassasiyetle ortaya çıkar.
- Böcek Alerjisi: Arı, sivrisinek gibi böceklerin ısırması veya sokması sonucunda gelişir.
Alerjilerin Belirtileri Nelerdir?
Alerjinin belirtileri, alerjen türüne ve kişinin bağışıklık sistemine bağlı olarak farklılık gösterebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Hapşırma
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Gözlerde sulanma ve kaşıntı
- Ciltte kızarıklık, döküntü veya şişlik
- Nefes darlığı veya hırıltı
- Karın ağrısı, mide bulantısı
Alerji Tanısı Nasıl Konulur?
Alerji tanısı koymak için bir uzman doktora başvurmak gerekir. Doktor, hastanın geçmişini dinledikten sonra bazı testler isteyebilir:
- Deri Prick Testi: Küçük miktarlarda alerjen deri altına uygulanır ve reaksiyon gözlenir.
- Kan Testleri: Bağışıklık sistemi tarafından üretilen spesifik antikorların düzeylerini ölçer.
Alerji Tedavi Yöntemleri
Alerjiler tamamen iyileştirilemese de semptomlar kontrol altına alınabilir. İşte başlıca tedavi yöntemleri:
- Alerjenlerden Kaçınma: Alerjiye neden olan maddelerden uzak durmak en etkili yöntemdir.
- İlaçlar: Antihistaminler, dekonjestanlar ve kortikosteroidler gibi ilaçlar kullanılabilir.
- Bağışıklık Terapisi (Alerji Aşıları): Alerjenlere karşı toleransı artırmayı hedefler.
Alerjilerden Korunma Yolları
Alerjilerden korunmak için bazı önlemler alınabilir:
- Evde düzenli temizlik yaparak toz ve polen birikimini önlemek
- Polen mevsiminde pencereleri kapalı tutmak
- Alerjiye neden olan gıdalardan kaçınmak
- Hayvanlarla teması sınırlamak
